januari 2020
Ambassadeur Bunnik Fairtrade, wethouder Erika Spil
Dit verdiepingsplan beschrijft de uitgangspunten en de activiteiten van de Stichting Bunnik Fairtrade voor de jaren 2020-2021.
Het principe van Fairtrade
De landelijke Fairtrade Gemeente Campagne is gericht op de verbetering van de positie van boeren in ontwikkelingslanden in de handelsketen van producent tot consument.
De campagne helpt boeren en arbeiders een eerlijk inkomen te krijgen zodat ze kunnen leven van de opbrengst van hun werk en de mogelijkheid hebben te investeren in opleiding, verbetering van productiemethode en in een duurzame toekomst van de dorpen waar zij wonen.
In Nederland is Stichting Max Havelaar eigenaar van het Fairtrade keurmerk. Fairtrade is gebaseerd op drie pijlers:
1. Minimumprijs
Kopers die producten afnemen bij Fairtrade boerencoöperaties zijn verplicht een minimumprijs te betalen. Deze minimumprijs moet de boeren in staat stellen de kosten voor duurzame productie te dekken. Deze handelsvoorwaarde is er om de boeren te beschermen wanneer de wereldmarktprijs daalt. Als de wereldmarktprijs lager is dan de minimumprijs, wordt tenminste de minimumprijs betaald. Als de wereldmarktprijs hoger is dan de minimumprijs, ontvangen de coöperaties uiteraard de hogere wereldmarktprijs. Het fungeert dus als vangnet dat zekerheid biedt.
2. Fairtrade premie
Coöperaties ontvangen van hun afnemers een Fairtrade premie bovenop de prijs die zij betalen voor de producten. De boeren beslissen democratisch waar zij deze premie aan besteden. Het gaat hierbij vaak om bedrijfsontwikkeling voor de boeren, zoals verbetering van productiviteit, kwaliteit en infrastructuur. Voor boeren en arbeiders op plantages komt de Fairtrade premie ten goede aan gemeenschapsprojecten zoals onderwijs en gezondheidszorg.
3. Sociale én milieucriteria
Ook de boeren en de coöperatie zelf moeten aan eisen voldoen. Fairtrade staat ook voor duurzame productie en ontwikkeling. De basis hiervoor is milieuvriendelijke teelt, respect voor arbeidsrechten en een transparante, democratische werkwijze in de boerencoöperaties.
Bunnik Fairtrade Gemeente
Bij de start van de campagne in 2010 is besloten Fairtrade te benaderen vanuit eerlijke handel gericht op producenten, boeren in ontwikkelingslanden maar ook op producenten, boeren in ons eigen land. Bunnik is een gemeente met een diversiteit aan agrarische bedrijven, waarvan de meeste duurzaamheid en milieu hoog in het vaandel hebben. Deze bedrijven oogsten, gezien het koopgedrag van de lokale bevolking direct bij de boer, in het algemeen veel waardering. Om meer begrip te krijgen voor de vaak schrijnende omstandigheden waarin lokale boeren in ontwikkelingslanden leven en werken is het voor de Bunnikse lokale campagne van belang om eerlijke handel ‘hier’ te verbinden met eerlijke handel ‘daar’.
Het gaat ons om het bewerkstelligen van blijvende aandacht van inwoners voor het bevorderen van eerlijke handel en eerlijke producten.
De organisatie van de Fairtrade campagne in Bunnik is in handen van de Stichting Bunnik Fairtrade. Het heeft ertoe geleid dat eind 2011 de gemeente Bunnik de titel ‘Fairtrade Gemeente’ kreeg.
De landelijke Fairtrade Gemeente Campagne maakt deel uit van een wereldwijde campagne die tot doel heeft de verkrijgbaarheid van Fairtrade producten uit de derde wereld te vergroten en de consument te stimuleren om deze producten te kopen en te gebruiken. Anno 2020 zijn er 92 gemeenten in Nederland die te boek staan als Fairtrade Gemeenten, naast ruim 2.000 gemeenten in 32 Europese landen, Japan, de VS en Nieuw Zeeland. Met de Fairtrade gemeente Campagne wordt een bijdrage geleverd aan een duurzame wereld: Fairtrade wil immers zeggen dat voldaan wordt aan eisen op het gebied van zowel ‘people’, ‘planet’ als ‘profit’/ ‘prosperity’ – doelen die al jaren geleden in het Bruntland rapport nagestreefd werden en ook in het kader van MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) centraal staan.
Stichting Bunnik Fairtrade zet zich daarmee tevens in voor een aantal van de ‘Sustainable Development Goals’ (SDGs) die in 2015 zijn vastgesteld en aangenomen in de Verenigde Naties. Deze mondiale agenda is gericht op bestrijding van armoede en ongelijkheid in de wereld, op klimaatverbetering en op duurzaamheid.
Doelstelling 12 van de Sustainable Development Goals is ‘verantwoorde consumptie en productie’ en dit sluit aan bij de kern van de Fairtrade campagne In Bunnik, eerlijke handel in de brede zin van het woord. Tevens sluiten de doelstellingen 1) ‘bestrijding van armoede’, 10) ‘ongelijkheid verminderen’ en 11) ‘bevordering van duurzame steden en gemeenschappen’ geheel aan bij de betekenis ‘eerlijke handel’, Fairtrade.
Het verbreden van het draagvlak van Fairtrade heeft in 2019 onder meer geleid tot de benoeming van wethouder Erica Spil van de gemeente Bunnik tot Fairtrade Ambassadeur.
Doelstellingen
De campagne Bunnik Fairtrade heeft de volgende doelstellingen:
- Inwoners, scholen, kerken, verenigingen, winkels, horeca en bedrijven in de gemeente Bunnik informeren over Fairtrade en de campagne Bunnik Fairtrade regelmatig in de publieke aandacht brengen;
- Inwoners van de gemeente Bunnik en maatschappelijke organisaties stimuleren om meer Fairtrade producten te kopen;
- Winkeliers en bedrijven stimuleren om meer Fairtrade producten in hun assortiment op te nemen;
- Scholen, sportverenigingen en kerken oproepen om te beantwoorden aan de landelijke criteria die ertoe leiden dat deze voorzieningen een Fairtrade keurmerk krijgen, door de Fairtrade-producten zelf te gebruiken en ook hun achterban te motiveren, deze producten te kopen;
- Naast bevordering van gebruik van Fairtrade producten uit de derde wereld, ook de aandacht richten op het gebruik van streekproducten van lokale bedrijven, die een duurzame en milieuvriendelijke bedrijfsvoering nastreven;
- In het publieke debat aantonen wat het verband is tussen de Fairtrade doelstelling en de ‘Sustainable Development Goals’.
Campagne Bunnik Fairtrade
In het jaar 2019 is aan de volgende onderwerpen aandacht besteed:
- Deelname aan de Bunnik Fair om de breedte van het aanbod van Fairtrade artikelen te laten zien. In de kraam staan voorbeelden van Fairtrade artikelen en er worden informatieve folders uitgedeeld. Tevens is er een loterij waarvan de opbrengst is bestemd voor het project in Afrika waar de Fairtrade gecertificeerde school in Bunnik bij betrokken is. Prijzen voor de winnaars in de vorm van manden met diverse Fairtrade producten worden beschikbaar gesteld door Bunnikse winkeliers.
- Met de gemeente Bunnik worden gesprekken gevoerd om te komen tot een manifestatie gericht op energiebesparing.
- Met de Bunnikse Handel- en Industrie Kring (BHIK) zijn gesprekken om te proberen te komen tot een manifestatie gericht op duurzaamheid.
- In samenwerking met de Fairtrade werkgroep van de gemeente Utrechtse Heuvelrug is een Fairtrade fietsroute ontwikkeld en gepubliceerd, die van tijd tot tijd wordt aangepast.
- Oriëntatie op het gebied van certificering van Streekproducten van lokale bedrijven.
- Aandacht voor het jureren van scholen, kerken en andere instellingen voor het behalen van het Fairtrade certificaat.
- Publicaties in de lokale pers en op de website wanneer daar aanleiding toe is.
- Een sub-regionaal overleg van zuster Fairtrade organisaties in het Zuid-oostelijk deel van de provincie Utrecht: Bilthoven-De Bilt, Bunnik, Houten, Nieuwegein, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Wijk bij Duurstede, Woudenberg en Zeist. Deze samenwerking zal in 2020 en 2021 worden voortgezet.
In de jaren 2020 en 2021 zullen bovenstaande activiteiten worden gecontinueerd. Daarnaast zal in het bijzonder worden nagestreefd:
- Per jaar een school en een kerk te ondersteunen om de volgende Fairtrade school en de volgende Fairtrade Kerk te worden waardoor in de gemeente Bunnik eind 2021 minstens drie scholen en drie kerken het Fairtrade keurmerk hebben.
- Uitbreiding van de Fairtrade fietsroute door meer samenwerking met andere Fairtrade gemeenten in de Kromme Rijn regio.
- Sportverenigingen in samenwerking met de gemeente stimuleren om in 2020 over te gaan tot Fairtrade producten in de kantines.
- Samenwerking uitbouwen met lokale bedrijven waar milieuvriendelijke en duurzame landbouwmethoden worden gebruikt en die op het bedrijf aan klanten streekproducten aanbieden. Deze bedrijven kunnen voor consumenten aanjagers zijn om in winkels Fairtrade producten te kopen.
- In de bibliotheek gedurende de Fairtrade-week een project realiseren waardoor bezoekers van de bibliotheek en de MFA worden uitgenodigd om aandacht te hebben voor de betekenis van Fairtrade en daardoor worden gestimuleerd Fairtrade producten te kopen.
- Aansluiting zoeken bij de ‘Green Business Club (GBC)’, een initiatief van zes Bunnikse bedrijven, Postillion Hotel, Vrumona, BAM, Engie, Bovag en de Nederlandse Spoorwegen, die hun krachten in 2019 hebben gebundeld om innovatie op het gebied van verduurzaming kracht bij te zetten.
- De sub-regionale samenwerking van Fairtrade activiteiten in het Zuid-oostelijk deel van de provincie Utrecht uitbouwen.
- Opnieuw oppakken van het initiatief tot een jaarlijkse MVO-bijeenkomst in Bunnik rond een onderwerp in het kader van duurzaamheid.
Inzet communicatiemiddelen
Website Bunnik Fairtrade
De eigen website http://www.bunnikfairtrade.nl die begin 2011 is gelanceerd, evenals het Bunnikse deel van de landelijke website van de Fairtrade campagne. Het actueel houden van de websites en het publiceren van nieuwsberichten.
Website Fairtrade Gemeenten
Publiceren van Bunnikse berichten en evenementen op de landelijke website http://www.fairtradegemeenten.nl
Folder
Actualisering van de folder met informatie over scholen, kerken, verenigingen, winkels, horeca en bedrijven die voldoen aan Fairtrade criteria, achtergronden van Fairtrade maar ook informatie over duurzame-, biologische- en streekproducten.
Leden van de werkgroep Stichting Bunnik Fairtrade (met vermelding van specifieke taken naast ieders aandacht voor diverse algemene thema’s)
Marjon Burghgraef, lokale en regionale activiteiten
Rob de Coole, voorzitter
Bert van Eijnsbergen, penningmeester
Aantje Leeuwis, lokale en regionale activiteiten
Edward Mac Gillavry, public relations en bedrijfsleven
Johannes Solf, secretaris
Ted Strop-von Meijenfeldt, gemeente en bedrijfsleven